Bằng chứng hóa thạch đầu tiên của Homo sapiens ở Morocco, viết lại những câu chuyện của loài người chúng ta

Trong một công bố thứ Tư trên tạp chí Nature, một nhóm nghiên cứu quốc tế của các nhà nghiên cứu mô tả 22 hóa thạch con người được phát hiện từ phía tây Morocco, có tuổi thọ khoảng 300.000 năm tuổi.

00:00 09/06/2017

Nhân chủng học từ lâu đã tìm cách ghim xuống vị trí chính xác của "Garden of Eden" - khu vực hành tinh của chúng ta nơi Homo sapiens (Tiếng Latin: Người khôn ngoan) sớm xuất hiện.

Trong hai thập kỷ qua, một sự kết hợp của bằng chứng di truyền và dữ liệu từ các mẫu hóa thạch đã khiến các nhà khoa học kết luận rằng các thành viên đầu tiên của loài người chúng ta tiến hóa ở miền đông châu Phi khoảng 200.000 năm trước.

Nhưng một phát hiện mới đây cho thấy một câu chuyện phức tạp hơn về nguồn gốc của con người.

Vị trí bất ngờ của việc tìm kiếm, kết hợp với những khám phá trước đó về loài người có niên đại 260.000 năm ở Nam Phi và 195.000 năm ở Ethiopia, đã làm nảy ra mối nghi ngờ về câu chuyện mà các thành viên đầu tiên của loài người chúng ta tiến hóa trong một khu vực duy nhất của lục địa châu Phi.

Không phải tất cả các hóa thạch đều được xếp vào mục lục trong các loại giấy tờ là những khám phá mới. 6 trong số 22 mẫu vật đầu tiên được khai quật trong những năm 1960 là kết quả của hoạt động khai thác mỏ barite tại Jebel Irhoud, các địa điểm khảo cổ mà nằm giữa Marrakesh và bờ biển Đại Tây Dương của Ma-rốc.

Tại thời điểm phát hiện ban đầu, các nhà khoa học đã kết luận rằng những hóa thạch khoảng 40.000 năm tuổi. Tuy nhiên, thời điểm đó dường như không đúng đối với nhiều nhà nghiên cứu.

Hình dạng của xương hóa thạch trông quá thô sơ so với số tuổi giả định của họ, Marean cho biết. Bên cạnh đó, thực vật và động vật bằng chứng được tìm thấy trong cùng một vị trí như xương không phù hợp với điều kiện môi trường mà có thể đã có mặt tại khu vực này 40.000 năm trước đây.

“Không có Garden of Eden ở châu Phi. The Garden of Eden chính là kích thước của châu Phi.” - Paleoanthropologist Jean-Jacques Hublin của Viện Max Planck về Nhân chủng học tiến hóa

Hublin và các đồng nghiệp đã đến thăm Jebel Irhoud nhiều lần trong suốt những năm 1980 và 1990, và chính thức trở lại cuộc khai quật ở đó trong năm 2004.

Các nhà nghiên cứu tin rằng các vị trí này đã từng là một hang động mà có lẽ cung cấp nơi trú ẩn cho một nhóm người tiền sử đã đến khu vực này để săn linh dương và ngựa vằn. Công cụ đánh lửa của họ được mài nhọn và dường như được làm từ vật liệu thu thập từ cách đó ít nhất 15 dặm.

"Điều này cho thấy họ đã đến thăm các địa điểm có chất lượng cao để thu thập đá lửa và sau đó thực hiện nó xung quanh và đến những nơi như Jebel Irhoud, nơi họ có thể dừng lại và trang bị lại vũ khí của họ", Shannon McPherron, một nhà khảo cổ tại Viện Max Planck cho tiến hóa nhân chủng học người đã làm việc trên cho biết nghiên cứu.

Trong quá trình làm việc của mình, nhóm nghiên cứu phát hiện thêm 16 bộ xương Hominin, cũng như hiện vật đá phù hợp với buổi bình minh của Trung thời kỳ đồ đá. Họ cũng tìm thấy xương linh dương và ngựa vằn.

Các nhà nghiên cứu đã vô cùng may mắn khi họ tìm thấy một số mảnh đốt các hiện vật đá lửa chôn cùng với các hóa thạch. Nhóm nghiên cứu đã có thể phân tích với đá lửa bằng cách đốt sử dụng một quá trình gọi là thermoluminescence. Điều này cho phép họ xác định rằng những hóa thạch là khoảng 300.000 năm tuổi và trở thành người lớn tuổi nhất vẫn còn bao giờ được tìm thấy.

"Đó là một sự ngạc nhiên lớn", Hublin nói. "Điều này thuyết phục chúng tôi rằng tài liệu này đại diện cho gốc rễ của loài người chúng ta."

Trong số những hóa thạch mới được phát hiện, một hộp sọ người lớn bao gồm một thành não méo mó và các mảnh vỡ của một khuôn mặt, và gần như là hoàn chỉnh với bộ xương hàm dưới.

Phân tích sâu hơn cho thấy 22 mẫu hiện vật xuất thân tổng cộng từ năm cá nhân - ba người lớn khá trẻ, một thiếu niên và một đứa trẻ từ 7 đến 8 tuổi.

Các tác giả viết rằng những người tiền sử đã có một sự pha trộn kỳ lạ của đặc điểm. Một số đó sẽ là rất quen thuộc với chúng ta. Ví dụ, khuôn mặt của họ cũng tương tự khuôn mặt của con người hiện đại đủ để nếu bạn nhìn thấy những người này đi bộ xuống các đường phố, bạn có thể không chú ý, Hublin nói. Tuy nhiên, hình dạng thành não cho thấy họ đã có một bộ não lớn nhưng đơn giản hơn nhiều so với chúng ta có ngày hôm nay.

[Ảnh GIPHY] Một tái hợp của các hóa thạch Homo Sapien biết đến sớm nhất, tìm thấy tại Jebel Irhoud ở Ma-rốc.

Điều này chỉ ra rằng các bộ phận khác nhau của cơ thể con người phát triển với tốc độ khác nhau, các nhà nghiên cứu cho biết.

"Một số điều đã được cố định vào đầu một cách hiện đại và những người khác mất nhiều thời gian rất nhiều để đạt được điều kiện hiện đại", Hublin nói. "Nói tóm lại, những câu chuyện tiến hóa so với 300.000 năm qua chủ yếu là sự phát triển của não."

"Căn cứ vào bảo quản phân mảnh trong những phát hiện, các tác giả làm một công việc tốt về phân tích," Potts, người không tham gia với công việc mới nói. 

Ông nói thêm rằng cả hai hộp sọ phát hiện tại khu vực sụp đổ bên ngoài phạm vi của những con người hiện đại, nhiều hóa thạch khác từ châu Phi và châu Âu được tìm thấy cho thấy rõ ràng đó là Homo sapiens. 

Marean không chắc chắn. "Tôi nghĩ chúng ta cần nhiều dữ liệu hơn điểm trước khi cho dù chúng ta có thể nói nó là Homo sapiens hay không."

Trong khi đó, Hublin và nhóm của ông cho biết phát hiện của họ đưa ra một câu chuyện mới về nơi loài người chúng ta xuất hiện, khi nào và như thế nào.

"Chúng tôi ủng hộ quan điểm cho rằng khoảng 300.000 năm trước, hình thức rất sớm của người Homo sapiens đã được phân tán khắp nơi trên lục địa này," ông nói.

Theo phiên bản mới này về nguồn gốc của loài người chúng ta, con người đầu phát triển trong sự cô lập tương đối ở các phần khác nhau của châu Phi, với thời gian thỉnh thoảng kết nối giữa các quần thể khác nhau mà có thể được thực hiện bởi điều kiện môi trường khác nhiều so với những người chúng ta thấy ngày nay.

Ví dụ, giữa 330.000 và 300.000 năm trước đây, những cơn mưa mùa hè gió mùa giảm xa hơn về phía bắc hơn bình thường, gây ra sa mạc Sahara. Điều đó khiến phần lớn phong cảnh thường khắc nghiệt này trở thành một khu vực đón tiếp của các hồ lớn và đồng cỏ, Hublin nói.

Có lẽ các nhóm khác nhau của người Homo sapiens đã gặp nhau trong cuộc săn bắn, và trao đổi sự đổi mới các công cụ lao động, cũng như DNA.

"Bất cứ đột biến thuận lợi sẽ lan ra từ một dân số khác nhờ lựa chọn tích cực," Hublin nói.

Potts nói nó có thể thực hiện được.

"Quan điểm này được xúc tiến bởi Hublin không có nghĩa nó hoàn toàn hợp lý, nhưng nó là khả thi", ông nói. "Nó chắc chắn sẽ được kiểm tra kỹ càng cùng với các phát hiện hóa thạch khác tại châu Phi trong khoảng thời gian quan trọng này."